Kokošiji Božić ili Sveti Ignjatije: Danas se čuva živina i kreću koledarske povorke

Danas se praznuje takozvani Kokošiji Božić ili Živinski Božić.  Prvo ću vam ispričati priču o današnjem svecu, a onda i o običajima u Srbiji na današnji dan. Inače, danas je Ignjatije Bogonosac kojeg slavi Srpska pravoslavna crkva, poznat još i kao Ignjatije Antiohijski. On je hrišćanski svetitelj. Bio je treći po redu patrijarh antiohijske crkve. Nazvan je Bogonoscem zato što ga je Hrist držao u rukama dok je bio dete.

Kada je  Hrist propovedao ljudima o Bogu, video je među narodom jedno dete. Hrist je pozvao dete, a onda ga i zagrlio. „Ako se ne povratite i ne budete kao deca, nećete ući u Carstvo Nebesko, i koji primi takvo dete u ime moje, mene prima.“ To dete bio je sveti Ignatije Bogonosac.

Sveti Ignatije bio je učenik Svetog Jovana Bogoslova.  Antiohija je tad bila prestonica Sirije, veliki kulturni i ekonomski centar, sa 200.000 stanovnika. Tu je bila i antiohijska crkva. Tako je Antiohija, pored Jerusalima, bila najvažniji grad u prvim godinama hrišćanstva.

Tom crkvoj je od 68. do 107. godine upravljao sveti Ignatije Bogonosac. U istoriji hrišćanstva ovaj svetitelj ostao je zabeležen kao najodaniji Hristov sledbenik. I to je još jedan razlog zašto je nazvan Bogonoscem. Pored velike apostolske revnosti, ovaj sveti jerarh je prvi uveo antifonski način pojanja u crkvi. To je, u stvari, značilo pojanje za dve pevnice, tako da kad pojanje na jednoj strani prestane, na drugoj počinje.

Kada je car Trajan prolazio kroz Antiohiju na pohodu protiv Persijanaca, saznao je za Ignjatija, pozvao ga kod sebe i ubeđivao da prinese žrtvu idolima,da bi mu dao zvanje senatora. Pošto nije prihvatio carev predlog, Ignjatije je okovan i poslat u Rim, da bude bačen lavovima. Strahovao je da hrišćani zbog brige za njegov  život ne utiču na rimske sudije. Zbog toga je i uputio pismo braći po Hristu moleći ih da razumeju njegovu jedinu želju da strada za Hrista. Na putu prema Rimu, sveti Ignatije je uputio poslanice crkvama u Rimu, Efesu, Magneziji, Traliji, Filadelfiji i Smirni.

Posle dugog i teškog putovanja iz Azije preko Trakije, Makedonije i Epira, Ignjatije je stigao u Rim, gde je bačen pred lavove. Lavovi su ga rastrgli i pojeli, ostavivši samo nekoliko većih kostiju i srce. Prema hrišćanskoj tradiciji, veruje se da se Ignjatije Bogonosac javljao više puta iz raja i činio čuda pomažući sve do danas svakome ko ga priziva u pomoć.

Na današnji dan su dolazili položajnici, kao za vreme Božića i primenjivale su se ritaulne radnje za zaštitu živine. Prvi koji bi ušao u kuću nazivan je kokošijim položajnikom. Živina je bila vrlo važna, jer su se Srbi često seljakali i lakše su prenosili živinu. Zato su se rituali primenjivani da bi se živina što duže održala u životu.  Na današnji dan su domaćice posebno hranile kokoške. Stavile bi u krug od konopca (magijski krug) ili nekog platna hranu i tu bi se kokokške okupile, poput porodice.

Na današnji dan kreću povorke koledara pred Božić. Ignjatijevdan je zavetni dan, što znači da ga proslavljaju cela naselja. Danas su zabranjeni takovani ženski poslovi – šivenje, tkanje, peltenje, štrikanje…

Fotografije: Wikipedia, Pixabay.com, franciscanos.org.br, aktuelno.net